Onye na-ese ihe dị ka Curator

Na France, 1648, otu ndị na-ese ihe n'ụlọikpe zigara Eze Louis XIV akwụkwọ, bụ onye n'oge ahụ dị afọ 10, na-arịọ ka e guzobe Royal Academy of Painting, nke ga-amata ọdịiche dị na ọrụ ha na ndị ọrụ aka. Iji mee ka okwu ha pụta ìhè, ha gosipụtara ọrụ ngosi dị ebube - bụ ndị niile toro eze ma chọọ igosipụta eserese dị ka ọmarịcha nka a raara onwe ya nye naanị maka "ịchụso omume ọma".* Mgbe ọtụtụ mmegide sitere n'aka ndị otu na ụlọ ọrụ, Académie Royale de Peinture et de Sculpture echekwabara n'akụkụ ụlọ akwụkwọ mmuta na Holland, England na Italy, yana ya bụ ọkwa onye nka nka ọhụrụ dị ka ọkachamara dị iche na onye na-azụ ahịa nwere agba.

Nke a bụ ihe atụ mbụ m nwere ike ịhụ nke onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta. Echeghị m na ọ bụ ihe ndaba na ọ na-akpọsa oge mgbe nka na ngwa ọrụ ya nke nkatọ na nlebara anya nọ na-enweta nnukwu ọrụ ọkachamara. Ngosipụta ndị na-esote nke onye na-ese ihe dị ka onye na-ahụ maka ihe, nke e nwetara n'usoro site na akụkọ akụkọ ihe mere eme nke Europe na North America, jikọtara ya na oge mgbe ndị na-ese ihe weghaara onwe ha ime mgbanwe n'ụzọ ọchịchị na nke ọha mmadụ nyere iwu gbasara ọrụ ha, wee si otú ahụ kọwaa ọnọdụ omenala nke ọrụ nke ọrụ. nka. Na n'ịkpọlite ​​onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta na-abịakwute mgbagwoju anya, ọgụgụ isi, na nghọta dị mgbagwoju anya nke ụzọ ngosi ihe ngosi na-agbado ebe ọha na eze na nke onwe karịa naanị ngosi ihe.

Iji kwupụta nke ọma nke ọha na nke nzuzo, ụzọ azụmahịa na nke dị oke egwu nke ihe ngosi nka jikọtara ọnụ, kọwaa, na-etinye uche ma jụ vis-à-vis nleba anya nke onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta nwere ike ịchọ ka e degharịa akụkọ ihe mere eme nka dịka anyị si mara ya. – oke ọrụ nye m – onye na-abụghị akụkọ ihe mere eme. Ihe m nwere ike ime bụ ịkọwa mkpa onye na-ese ihe dị ka onye na-ahụ maka ọrụ nka, na ịnye ụfọdụ ihe atụ nke otú ndị na-ese ihe si eche ọrụ a taa.

Salon-ụdị
Mgbe a kpọrọ ndị nkatọ na ndị ọha na eze na 1800 France ka ha lelee ihe ngosi ọha mmadụ ọhụrụ, ha na-abanye n'ụwa nke ndị na-ese ihe na-achị - ebe ndị na-ese ihe na-ahọrọ ọrụ na mgbidi ma hazie akụkụ ọ bụla nke ngosi ya..

Tụlee ihe atụ Paris Salon - ihe ngosi a na-eme kwa afọ nke ndị ụlọ akwụkwọ mmuta nyere ikike iweta ihe atụ kachasị mma nke French oge ochie. sere. Ka ọ na-erule 1830, ihe ngosi fringe mara dị ka Ụlọ mposi des Refusés - nke a sụgharịrị site na French ka ọ pụta "Salons of the Refused" - bụ ndị na-ese ihe na-arụ ọrụ ndị Paris Salon jụrụ ịbanye na gọọmentị. Alojado na ndụ ụlọ na obere veranda, na-ese dị ka curator bụ ihe dị mkpa akụrụngwa na ndị a na ndị ọzọ yiri Ụlọ Mmanya-ịke ngosi, ebe otu nke mmekọ ọgbọ haziri counter-ihe ngosi na ọma-bridled Academy egosi.

Ndị kasị ewu ewu n'etiti Paris Ụlọ mposi des Refusés mere na 1863, mgbe otu ndị na-ese ihe nwere mmasị ịse "ndụ kwa ụbọchị" were iwe n'ihi ọnụ ọgụgụ ọrụ a na-enwetụbeghị ụdị ya (ihe karịrị 3,000) ndị juri jụrụ afọ ahụ. Dị ka ọ na-adị, ha haziri ihe ngosi nke ọrụ jụrụ ajụ, mana na ngagharị iwe, ha rịọrọ gọọmentị ikike ka ha gafere n'isi ndị juri wee gosi Salon des Refusés na mgbakwunye n'akụkụ Salon oge niile. Ná mkpebi kpatara ọgba aghara n'etiti ụlọ ọrụ ihe osise nke Paris, Emperor Napoléon nke Atọ nyere ikike na 1863 Salon des Refusés ghọrọ onye mbụ gọọmentị France na-akwado n'ihu ọha. N'ime ọrụ ndị ọzọ, ọ gụnyere otu n'ime ihe osise kachasị mkpa nke ndụ ọgbara ọhụrụ, Édouard Manet's Le dejeuner sur l'herbe. Ndị Impressionists nọgidere na-egosipụta ọrụ ha n'usoro Ụlọ mposi des Refusés, na-akpaghasị mkparị dị egwu nke Paris Salon na ikwe ka ọha na eze kpebie ọrụ ha. Ka ọ na-erule 1881, gọọmentị ewepụla nkwado gọọmentị nke Salon. N'ebe ya, otu ndị na-ese ihe haziri Société des Artiste Français iburu ibu ọrụ maka ihe ngosi. N'oge na-adịghị anya mgbe nke a gasịrị, otu ọzọ gụnyere Ernest Meissonier, Puvis de Chavannes, na Auguste Rodin kewapụrụ iji guzobe otu Société Nationale des Beaux-Arts na n'ime otu ha tọrọ ntọala ọhụrụ ha haziri ihe ngosi nke ha, ndị Salon du Champs de Mars. N'iso usoro a, na 1903, otu ndị na-ese ihe na ndị na-ese ihe bụ ndị Pierre-Auguste Renoir na Auguste Rodin na-edu haziri ihe ngosi nke ga-abụ ihe ngosi nke narị afọ nke 20 nke Europe, ihe nkiri ahụ. Salon d'Automne. Jacques Villon, otu n'ime ndị na-ese ihe nyere aka hazie ngalaba eserese nke ụlọ ịsa ahụ mbụ ga-emecha nyere ndị otu Puteaux aka inweta nkwanye ugwu na ihe ngosi na ihe ngosi. Salon des Indépendants. Ka ọ dị ugbu a, na North America, Association of American Painters and Sculptors haziri ihe ngosi Armory mbụ na New York na 1913, nke ndị na-ese ihe Arthur Davies na Walt Kuhn na onye nkatọ Walter Pach na-agba. Ọ gosipụtara ihe osise 1,250, ihe ọkpụkpụ, na ọrụ ịchọ mma nke ihe karịrị ndị na-ese ihe 300 nke Europe na America gụnyere Marcel Duchamp bụ onye gosipụtara ihe ngosi ya nke ọma. Gba ọtọ Na-arịdata na steepụ No.2. Ndị ọzọ, dị ka ha na-ekwu, bụ akụkọ ihe mere eme.

Mkpa mkpakọrịta ndị nka na mmepe nke onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta na-aga n'ihu taa, dịka ọmụmaatụ na Dublin Hlọ akwụkwọ Royal Hibernian ihe ngosi kwa afọ, ihe ngosi nke ọha mmadụ na-agbanweghị agbanwe nke emere na ngwụcha narị afọ nke 19 na mmalite narị afọ nke 20. N'ihi ya, ha emebeghị obere ihe iji kwalite ọrụ nke onye na-ese ihe dị ka onye na-ahụ maka ihe n'ofe ihe ngosi ụdị ejiji nke oge gara aga. Ọ bụ ezie na ihe ndị a na-egosi na ihe ngosi ndị a nwere ike ịpụta nke ọma na ebe ahụ enweghị mgbagwoju anya, ma ọ dịkarịa ala n'elu, ha na-adị n'ụzọ bụ isi dị ka ihe nkwado nke ụkpụrụ - na-ewepụ echiche ndị ọzọ nwere ike ịdị na ngosi ahụ. Ọ bụ ezie na ọ gbagwojuru anya na mmalite na ihe ọ pụtara, akụkụ nke njedebe nke afọ Fine Art ogo na-egosi ma ọ bụ ihe ngosi MA na-agụnyekwa echiche dịpụrụ adịpụ nke onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta. Emepụtara ihe ngosi ndị a maka ndị nka ha na-anọchite anya ya, site na nkwado nke ọgbakọ 'otu' ha (ụlọ akwụkwọ). Enweghị ebumnobi amara ama ama nwere ike ịbụ ihe kpatara na ọtụtụ ụlọ akwụkwọ na-akpọkarị onye nlekọta ọbịa ka ọ lekọta ihe ngosi ndị a.

Nhazi onwe
Ịhazi onwe onye dị mkpa na nleba anya ọ bụla nke onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta, na ụzọ onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta si malite site na nkedo nke ndị na-ese ihe malitere na ndị na-agba ọsọ na-egosi na ndị na-ese ihe (dịka 1648 France) anọwo na-arụsi ọrụ ike. na-etinye aka na nhazi onwe onye dị ka ụdị nke curating.

Taa nka na-aga n'ihu curate n'ụzọ akin ka Ụlọ Mmanya-style, ikekwe dị ka ụdị nke jụ na nzaghachi nye ihe ngosi gọọmentị, ma ọ bụ dị ka ụzọ iji kwadebe ihe ngosi nke ọrụ na-adịbeghị anya maka ndị na-ege ntị ọhụrụ. Site na ọbịbịa nke oghere ndị na-ese ihe na 1970s na 80s, ụdị nka ọhụrụ dị ka onye nlekọta na-apụta. Project na Dublin, nke ndị omenkà tọrọ ntọala na 1969, yana ndị ogbo ya na US na London, debere ndị na-ese ihe n'etiti etiti mmemme ngosi ha. Ndị na-ese ihe na-ahọrọ ọrụ ahụ, na kama atụmatụ ogologo oge maka ihe ngosi 6-8 nke izu, ihe ngosi na-adịkarị mkpụmkpụ, ntụgharị izu 2-3. Mgbanwe, nnwale na nkwado nke ndị na-ese ihe na-akwụghị ọtọ megidere ma usoro ụlọ ọrụ ihe ngosi nka na atụmatụ azụmahịa nke gallery ahụ. Amara n'ozuzu okwu dị ka 'ọzọ' ebe, nke nta nke nta oghere ndị a morphed n'ime iche iche nke òtù ha chọrọ imegide, na-aghọ ọhụrụ ngwakọ nke ngosi nka na gallery. Taa, Project et al na-anọchi anya ihe atụ nke otu ụdị ụlọ ọrụ nka, na-arụ ọrụ iji meju oghere guzosiri ike kama imegide ha, na onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta ejirila nkwenye ọhụrụ nke ndị isi mmemme ọkachamara na ndị nlekọta dochie ya.

Ebe ahụ na- oghere nka ebe otu ndị ọgbọ nwere njikọ chiri anya - dịka ọmụmaatụ Ihe omuma na Belfast, nnyefe na Glasgow, na Orchard na New York (nke na-agba ọsọ maka afọ 3 site na 2005-2008) - na-ekenye ọrụ nke onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta na isi ihe omume ha. N'ịbụ nke a malitere dị ka ebe a na-ahazi onwe ya, ọrụ maka ịhazi na ịhazi ihe ngosi na-adabere na kọmitii nke ndị na-ese ihe n'otu n'otu na-arụkọ ọrụ ọnụ n'akụkụ niile nke mmemme ahụ, gụnyere ịkpakọta ego, nchịkwa na ọchịchị, na nhazi atụmatụ n'ọdịnihu. N'ebe a, ụdị nhazi onwe onye na-adabere na akụrụngwa nke gụnyere oghere anụ ahụ. Ịhazi onwe ya nwekwara ike ịgụnye onye na-ese ihe dị ka onye na-emepụta ihe dị ka onye na-emepụta ihe omume na-agbasa karịa ihe ngosi - na karịa ebe ngosi - na ihe omume ndị dị na saịtị, nnọkọ ọha na eze, ihe ngosi otu abalị, nyocha, wdg.

Onye na-eme ihe nkiri
Dị ka ndị na-ese ihe na-abanye ma kọwaa ọrụ ndị metụtara ugbu a na curating, ogologo oge tupu ọrụ nke ọkachamara 'curator' bụ aha ma ọ bụ ọbụna chee echiche, ihe ngosi nka nke oge a gara n'ihu site na nchịkọta akụkọ ihe mere eme n'ime oge, akụkọ ihe mere eme na ihe omume anyị maara taa. Ka ọ na-erule n'afọ 1920, ndị na-ese ihe maara nke ọma ihe ngosi ahụ dị ka onye na-agbanwe agbanwe na akụkọ nka, nke El Lissitzky zubere igosi ihe ngosi na ihe omume Dadaist na Surrealist gosipụtara nke ọma na mgbakọ na-egosi. Na nkọwa doro anya nke onye nlekọta Germano Celant…

"[Ihe ngosi nke Surrealist] chọrọ ịgba ume niile nke echiche echiche, ma ha ji nnyonye anya nke ụwa dị n'èzí kpọrọ ihe, ma ọ na-ewere ụdị unyi, njehie, mmekọahụ, ohere ọgba aghara, ịkpọasị, egwu, mgbagwoju anya [...] ihe ngosi ha, site na 1938-1947, oghere ahụ jupụtara na mmetụta na-akpali akpali, gụnyere ndị na-ekiri ihe nkiri” [mesiri m ike].

Ọ bụ kpomkwem na ike nke onye na-ekiri Ahụmahụ na ihe ngosi ahụ na-amalite ịrụ ọrụ megidere ụkpụrụ nduzi maka ịhụ ọrụ nka n'otu n'otu na n'usoro dum, nhazi mbara ala. A na-ejupụta gburugburu ebe obibi - ọrụ ahụ nwere mgbidi, ala, ụlọ elu. Na ndị ọbịa meghachi omume, na-emekarị ruo ọkwa ụfọdụ nke akpata oyi n'ahụ, ndị Surrealists na-ahọrọ ụdị nsonye ndị na-ege ntị.

Mana gafere ihe nkiri, ihe ngosi Surrealist ghọtara nka na mmekọrịta na usoro omenala na mmekọrịta ọha na eze ndị ọzọ. Site na mmepe ndị a, anyị nwere ike ịmalite ịmata akụkụ nke onye na-ese ihe dị ka onye na-ahụ maka ihe na-eduga n'ime onye na-ese ihe - onye omume ya dị na mpaghara gbasaa, ebe nrụpụta ihe ngosi, ihe ngosi, ihe ngosi, na nrụnye bụ ihe dị mkpa maka ọrụ ahụ. omume nke ịbụ onye na-ese ihe. Ka ọ na-erule 1957, na nnukwu ụlọ obibi nke onye na-ese ihe, Richard Hamilton mere ka ọ bụrụ onye a ma ama ugbu a. Ihe ngosi na ICA na London. Nkwekọrịta Hamilton nke onyonyo, ọrụ nka na usoro ngosipụta na-arụ ụka na-emepụta ụkpụrụ ọhụrụ na ma nka na omume curatorial. Ihe ngosi Marcel Broodthaers nke 1968 Musée d'Art Moderne, Département des Aigles bụ isi ihe atụ ọzọ nke ụdị ọrụ a.

Ka anyị na-awụli elu na narị afọ nke 20 wee banye na 21st, na-eburu n'uche onye na-ese ihe dị ka onye na-egwu ụkpụrụ, anyị nwere ike ịchọta ihe atụ dị iche iche dị ka Fluxus na ndị ọnọdụ, na Gordon Matta-Clark's nRI na Judy Chicago na Miriam Shapiro Ụlọ nwanyị, ruo ugbu a omume Liam Gillick, General Idea, Bik van Der Pol, Group Material, Pil na Galia Kollectiv, Gavin Wade, Atelier Van Leishout, Kathy Slade, Paul O'Neill, Nayland Blake, na ọtụtụ ndị ọzọ.* **

Ọ bụ ezie na atụmatụ ndọrọ ndọrọ ọchịchị na nkọwa nwere ike ịdịgasị iche (ruo oke), ihe atụ ndị a nke ọ bụla na-akwado ihe ngosi ahụ dị ka saịtị mkparịta ụka, kegidere na-enweghị atụ na onye na-ese ihe dị ka onye na-akwado ọrụ mkpokọta. Na-abanyeghị n'ime akụkọ nke otu ọrụ, ihe dị mkpa ebe a bụ ka mmepe ndị a si gbasaa nka n'ofe mgbanwe echiche ọdịnala nke ọkara ma ọ bụ 'ọzụzụ'. Omume ndị a na-agbanwe omume nka na ime nke a ha na-akpali anyị, ndị na-ege ntị, site n'otu nghọta nke 'nkà' gaa n'ọkwa zuru oke nke omume okike na omenala anya.

Okwu Ikpeazụ gbasara Ọkachamara
Ndọrọ ndọrọ ndọrọ ọchịchị, nkatọ na nnochite anya na-ejikọta na ihe ngosi ahụ eleghị anya karịa nke ọma karịa ihe ngosi mmekọrịta ọha na eze na omenala ndị ọzọ - na n'ihi nke a, onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta na-ejikọta njikọ na mmetụta nke ihe ngosi na mmepụta nka na nnabata. N'ezie, ịmara 'ndị na-ege ntị' nke dị ugbu a dị mkpa na ngosi ngosi na-ebilite site n'aka onye na-ese ihe - ma ọ bụ onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta - ịmata ka ọrụ nka si agbasa na ewebata ọha na eze. Obi abụọ adịghị ya, echiche nke onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta na-ebute ụzọ ọbụna nghọta dịpụrụ adịpụ nke 'curator' dị ka onye ahụ na-ahụ maka ọrụ ndị metụtara ngosi nka..

Ka omume nka na-aga n'ihu na-agbasawanye site na ngwa trans- na inter-disciplinary nke curatorial, ọ ghọwo ihe na-echegbu (maka ụfọdụ) iguzobe ebe ọrụ nka na-akwụsị na nhazi na-amalite. Ọtụtụ akụkụ, echere m na arụmụka ndị a nwere oke oke. N'iche echiche banyere ọnọdụ ma ọ bụ ọnọdụ ebe anyị na-ahụ onye na-ese ihe dị ka onye nlekọta, ọ dị mkpa icheta na curatorial na-etolite. site nka omume. Onye nlekọta ahụ na-apụta na akụkọ ihe mere eme nke nkà, na-ebute ụdị dị iche iche nke ọnọdụ ọkachamara n'ụzọ. Kedu ihe ọ bụ idozi agbanweela n'ihu isonye na mmepụta nke ihe pụtara. Mgbanwe ndị a ebutela nhụsianya nke oke n'etiti onye na-ese ihe na onye na-ahụ maka ihe, yabụ mmalite nke aha ngwakọ. Kedu ka aha ndị a si arụpụta ihe, onye na-erite uru mgbe anyị na-anwa ịkọwapụta nka nke ọma site na curatorial, na ruo n'ókè mmepụta nka emewo ka njirisi maka 'ịbụ onye na-ese ihe' na 'ịbụ onye na-ahụ maka ihe, na-adabere na mgbagwoju anya nke nkà nke oge a. N'ezie, itinye ala onye na-ese ihe dị ka ọrụ curator dị ka n'ụzọ ụfọdụ dị iche iche emela ka nghọta dị egwu, ma o mewokwa ka ọ bụrụ nlelị na nchụpụ nke ụfọdụ ụdị ọrụ omenala. Anyị kwesịrị ịma, ka anyị na-aṅa ntị n'iche dị iche iche, ihe ọ na-etinye na oghere ebe ọrụ a na-ewere ọnọdụ.

*Art na Theory 1648 – 1815: Anthology of Change Echiche, Harrison, Osisi, Gaiger, London: Wiley-Blackwell 1991, p.13

** Maka nkọwa sara mbara karị maka ikike ndị na-ese ihe nwere ike ịhazi onwe ha na ịmalite ọrụ, lee Paul O'Neill's “Nhazi onwe onye dị ka ụzọ nke ịbụ ”.

*** Ọ bụ ezie na e nwere ọtụtụ ihe atụ nke onye na-ese ihe dị ka ọbịa-curator, Ọ ga-amasị m ịme ọdịiche dị ngwa n'etiti ndị na-ese ihe bụ ndị na-achọpụta nchụso a na-apụ apụ mgbe ụfọdụ yana ndị curatorial dị mkpa maka omume nka. Na mkparịta ụka ugbu a, enwere m mmasị na nke ikpeazụ.

Nke Sarah Pierce dere
Sarah Pierce bụ omenkà nọ na Dublin. Ọ na-arụ ọrụ ugbu a iji nweta PhD na Curatorial / Knowledge na Goldsmiths College na Ngalaba Omenala Visual.